ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ ΝΕΡΟΥ
«Μπορείς σε παρακαλώ να μου φέρεις λίγο νερό;» ρώτησε η Λίλη τον Μαξ, πεταρίζοντας τα βλέφαρά της. Ο Μαξ από την άλλη, έγειρε την πλάτη του, απολαμβάνοντας νωχελικά τη ζεστή λιακάδα. Η Λίλη επέμεινε ξαναρωτώντας τον. Εκείνος σηκώθηκε και της έδειξε την όμορφη, απέραντη θάλασσα μπροστά τους. «Εδώ είμαστε. Απλά βουτάς και παίρνεις όσο νερό θέλεις». Έπειτα, βάζοντας ακόμα λίγο αντηλιακό, έκανε πάλι μια παύση.
«Μαξ! Εννοούσα νερό να πιώ!» διευκρίνισε η Λίλη. «Δε μπορώ να πιω θαλασσινό νερό. Θες να αρρωστήσω;».
«Δε θα αρρωστήσεις κιόλας. Απλώς θα έχεις κάποιες παραισθήσεις και ίσως μια μικρή βλάβη στον εγκέφαλο. Καλύτερα να μη πιεις πολύ» απάντησε με την πιο γλυκιά φωνή που μπορούσε.
Η Λίλη κατάλαβε ότι είχε χάσει την υπόθεση, σηκώθηκε, έβαλε καπέλο για να προστατευθεί από τον καυτό ελληνικό ήλιο και κατευθύνθηκε προς το περίπτερο. Αγόρασε νερό και επέστρεψε. Ο Μαξ την είδε και σηκώθηκε όρθιος περιμένοντας. Όταν εκείνη πλησίασε, απογοητεύτηκε. «Δεν έφερες τίποτα για εμένα;»
Η Λίλη τον κοίταξε έκπληκτη. «Δε βλέπεις την Μεσόγειο μπροστά σου; Πάρε από εκεί νερό αν θέλεις» απάντησε.
«Αυτό δεν θα ήταν αποδοτικό ξέρεις» άρχισε ο Μαξ, αποφασίζοντας να επαναπροσεγγίσει ένα από τα αγαπημένα του θέματα. «Προκειμένου να πιούμε θαλασσινό νερό, θα πρέπει να το αφαλατώσουμε πρώτα, που δε μας συμφέρει. Κοστίζει πολύ σε ενέργεια».
«Συγνώμη;Που ζεις; Πίσω στον 20ο αιώνα; Όταν η αφαλάτωση του νερού όντως δεν ήταν αποδοτική;» τον πείραξε η Λίλη. «Στις μέρες μας, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού πίνει καθαρισμένο ή αφαλατωμένο νερό».
Ο Μαξ στάθηκε όρθιος, οργανώνοντας μια παθιασμένη διάλεξη. Η αφαλάτωση του νερού, άρχισε, είναι πολύ ακριβότερη από το να συλλέγουμε νερό από τα ποτάμια, ή υπόγειο νερό, ή ανακυκλωμένο νερό. Παρόλα αυτά, επειδή αρκετοί άνθρωποι στο παρελθόν ήταν αδύνατο να έχουν πρόσβαση σε πηγές νερού, οι επιστήμονες έπρεπε να αναζητήσουν πόσιμο νερό σε μέρη όπου υπήρχε άφθονο: τη θάλασσα.
Χρησιμοποιώντας μεμβράνες, οι επιστήμονες φίλτραραν το νερό για μεγάλο διάστημα. Όλες οι μεμβράνες είναι, ουσιαστικά, υλικά με μικροσκοπικές τρύπες που μπλοκάρουν τα μεγάλα σωματίδια ενώ επιτρέπουν σε μικρότερα να τα διαπεράσουν. Αν οι τρύπες αυτές είναι αρκετά μικρές, είναι ικανές να αφήσουν μόνο τα μόρια του νερού να τις διαπεράσουν και οτιδήποτε άλλο να απορριφτεί. Με τη μέθοδο αυτή μπορούσαμε να διαχωρίσουμε και τοξικά σωματίδια από το νερό. Παρόλα αυτά, ήταν ένας δαπανηρός τρόπος αφαλάτωσης.
Ένας άλλος τρόπος αφαλάτωσης, είναι ο βρασμός του θαλασσινού νερού και η συλλογή του ατμού στη συνέχεια, όπου επίσης έτσι διαχωρίζεται το αλάτι και άλλα συστατικά από το νερό. Όμως και αυτός ο τρόπος δεν χαρακτηρίζεται αποδοτικός.
Η Λίλη ήπιε λίγο ακόμα νερό από το μπουκάλι της και τον ρώτησε αν γνωρίζει ότι οι άνθρωποι αποτελούμαστε από περισσότερο από 70% νερό. Ο Μαξ δε κατάλαβε τι ήθελε να πει με την ερώτηση και έτσι σταμάτησε να μιλά για λίγο.
Η Λίλη του είπε πως για ακόμα μια φορά, η φύση, έχει βρει τη λύση σε αυτό το πρόβλημα πριν από όλους μας. Βιομιμητικές μεμβράνες! Οι άνθρωποι, τα ζώα και τα φυτά αποτελούνται από κύτταρα. Το εξωτερικό περίβλημα κάθε κυττάρου είναι μια μεμβράνη. Και σε μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών ειδών κυττάρων σε ζώα και φυτά, οι μεμβράνες αυτές περιέχουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται υδατοροπορίνη.
Το νερό χάρη στις υδατοροπορίνες, μπορεί να ρέει γρήγορα μέσα από την κυτταρική μεμβράνη ενώ άλλα μόρια εμποδίζονται. Οι υδατοροπορίνες προσδένονται επιλεκτικά στα μόρια του νερού ώστε να επιτρέπουν μόνο σε αυτό να περάσει. Αυτό το είδος μεταφοράς του νερού είναι πάρα πολύ αποδοτικό και έχει χρησιμοποιηθεί ώστε να βελτιώσει τις μεμβράνες αφαλάτωσης και να μειώσει το κόστος χρήσης και ενέργειας.
Ο Μαξ έμεινε έκπληκτος και διψασμένος. Της μιλούσε με ωραίο τρόπο προσπαθώντας παράλληλα να πάρει το μπουκάλι από τα χέρια της. Η Λίλη ωστόσο ήταν πιο γρήγορη.
«Αν θες να πιεις νερό, είτε θα πας στο περίπτερο να πάρεις ή στήσε τώρα την προσωπική σου επιχείρηση αφαλάτωσης εδώ στο όμορφο νησί της Κρήτης. Είναι ξεκάθαρο;» ρώτησε.